Beschrijving Kalender 2016


Op deze webpagina wordt een korte beschrijving gegeven van de foto’s die zijn opgenomen in de Rivierlandschappen Jaarkalender 2016 en de Verjaardagskalender Rivierlandschappen (1).  De uitgaven zijn van oktober 2015. 
De kalenderfoto's geven diverse informatie over rivierlandschappen. Ze zijn tevens te gebruiken als aanknopingspunten voor fiets- en wandeltochten.

In de tekst wordt verwezen naar de op de website weergegeven webpagina’s met fietstochten, vaartochten en wandeltochten. De verwijzingen zijn met dikke letters aangegeven.




Foto’s  voorblad
De grote foto op het voorblad geeft een inkijkje in de Historische Haven van Woudrichem. Het is de foto die is weergegeven bij de maand augustus.De foto is gemaakt vanaf de veerpont Gorinchem-Woudrichem. Vlak voordat deze aanlegt bij de aanlegplaats in Woudrichem.

De vier kleine foto’s verwijzen naar de vier seizoenen. De foto’s zijn op een groter formaat weergegeven bij de maanden januari, mei, juli en november.




Foto januari 
De foto met de besneeuwde boom is gemaakt tijdens een van de weinige winterse dagen. In de tweede helft van de maand december 2014. De sneeuwval vond in de voorafgaande nacht plaats. Tijdens de sneeuwval waaide het flink, zodat de sneeuw duidelijk aan een kant van de grote eik zit. Tijdens het moment van de foto-opname was het zonnig, maar enigszins nevelig.
De picknickplaats onder de boom is bedekt met een laagje sneeuw. Het is een uitkijkpunt met weidse vergezichten over de rivier de Waal. Het punt ligt vlakbij de veerpont Brakel-Herwijnen – op de oever aan de kant van Herwijnen.
Tijdens een fietstocht via Fietsroutes Rivierengebied wordt dit panoramapunt gepasseerd.




Foto februari 
De foto geeft een duidelijk beeld van het landschapsonderhoud in het natuur-en landschapsgebied de Avelingen aan de Boven-Merwede; een perceeltje met geknotte knotwilgen aan een kreek. Een schuit om de wilgentakken te vervoeren ligt op de voorgrond. Op de achtergrond is de Merwedebrug van de A27 bij Gorinchem te zien. Middenin bevindt zich de kavel met recent geknotte knotwilgen.
In het Natuurgebied de Avelingen vindt nog regelmatig  en intensief onderhoud van het landschap plaats. Het knotten van knotwilgen is een jaarlijks terugkerend onderdeel.

Bij een lange wandeltocht door de uiterwaarden – zie de webpagina Wandelroutes Uiterwaarden – wordt een deel van de wandelroute door de Avelingen afgelegd. 




Foto maart
Deze foto met riet en wilgen op de uiterwaarden langs de Waal in de omgeving van Zuilichem is een bijna alledaagse foto. Weinig bijzonders te vermelden bij een dergelijke foto is een gedachte. Het is een klein stukje van de uiterwaarden dat uit een groter geheel is gelicht. Het is echter een landschapsonderdeel dat regelmatig te zien is langs de (grote) rivieren. Veelal betreft het natuurgebieden waar ze deel van uitmaken.
De tijdsperiode van het jaar is duidelijk waar te nemen. Het verdorde riet dat op een nieuwe impuls van het voorjaar wacht. En een aantal wilgen die geknot zijn in de winterperiode en binnenkort weer zullen uitlopen tot volle knotwilgen.

In een groter geheel en met de wisselende vergezichten en perspectieven geven de uiterwaarden langs de grote rivieren veelal een grote verscheidenheid en afwisseling te zien. Met hier en daar stukken met riet en knotwilgen.

Een fietstocht via de Fietsroutes Rivierengebied geeft een indruk van de grote verscheidenheid en afwisseling van landschappen. Riet en knotwilgen zijn hierin kenmerkende onderdelen. Tussen Zaltbommel en Slot Loevestein liggen een aantal natuur- en landschapsgebieden in de uiterwaarden met riet en knotwilgen. Deze zijn vanaf het fietspad op de dijk te zien. Veelal zijn de gebieden toegankelijk voor een wandeling.




Foto april
Op de foto is de vrij rechte rivierloop van de Bergsche Maas te zien. Tevens is de overgang naar het lenteseizoen waar te nemen. Grasland met voorjaarsbloemen. En een enkele boom met blad. 

De Bergsche Maas is een aan het eind van de 19de eeuw gegraven rivier. Voor een deel ligt de rivier op een oude Maasbedding van de Maas die hier tot in de 14de eeuw stroomde. Overblijfselen van de Oude Maas zijn binnendijks nog te zien aan beide kanten van de nieuwe rivier.

Langs de Bergsche Maas loopt van de brug bij Heusden tot Dussen grotendeels een fietspad over de rivierdijk. Dit traject is opgenomen in de Fietsroutes Oude en Nieuwe Rivieren rondom het Land van Heusden en Altena. Nieuwe en oude rivieren vormen de leidraad voor de diverse fietsroutes.




Foto mei
Kenmerkend in de maand mei is de bloeiende meidoorn in de uiterwaarden. Op de foto is bloeiende meidoorn langs de Lek tussen Beusichem en Ravenswaaij te zien.
Op de website zal naar verwachting in 2016 een fietsroute langs Lek en Neder-Rijn opgenomen worden.




Foto juni
Op de foto is te zien dat de kribverlaging langs de Waal bij Fort Vuren en de aanlegplaats van de veerpont Vuren-Slot Loevestein grondig aangepakt wordt. Van de oude, hogere en doorgaans meer boven het water uitstekende krib is weinig meer te zien. De oude krib wordt vervangen door een krib die grotendeels is opgebouwd uit stortsteen.

Kribverlaging is de afgelopen jaren op grote schaal toegepast in de Waal. Doel is de capaciteit voor de waterafvoer te verhogen. Een grotere hoeveelheid rivierwater kan over de kribben stroomafwaarts worden afgevoerd. Bij lagere waterstanden behoud de krib de functie voor een voor de scheepvaart bevaarbare watergeul.

De nieuw aangebrachte krib bij de aanlegplaats van de veerpont in combinatie met het vergezicht van Slot Loevestein is te zien tijdens de Fietsroute Rivierengebied en
Wandelroutes Uiterwaarden 





Foto juli
Op de foto is de kleurrijke begroeiing van het talud van de rivierdijk langs de Waal bij Haaften te zien. Het talud van de rivierdijken zijn gedurende een aantal maanden van het jaar begroeid met een verscheidenheid aan bloemen. 




Foto augustus
De foto, genomen vanaf de veerpont Gorinchem-Woudrichem, geeft een inkijkje in de Historische Haven van Woudrichem. Het is een haven waar diverse typen grote traditionele zeilschepen liggen afgemeerd. Tevens is het de thuishaven voor een aantal zalmschouwen.

Bij aankomst in Woudrichem is het zondermeer de moeite waard om de wallen van dit vestingstadje op te lopen. De toegang is vlak voor de Waterpoort. Rechtsaf geeft prachtige vergezichten over de Historische Haven en de rivieren. Linksaf geeft een vergezicht met rivieren, het Munnikenland en Slot Loevestein. 




Foto september
De foto is genomen vanaf het nieuwe C.P. van den Hoek fietspad op de dijk langs het Steurgat aan de oostzijde van de Brabantse Biesbosch. Het zicht op de Ruigt is de Brabantse Biesbosch ten voeten uit. 
De fietsroute geeft een magnifiek beeld van de waterrijke en welig begroeide Biesbosch. Daarnaast valt het intensieve gebruik van het vaarwater door de verschillende typen pleziervaartuigen op. Het fietspad loopt langs een van de doorgaande vaarroutes in de Brabantse Biesbosch.  Het fietspad over de dijk langs onder meer het Steurgat loopt tussen de Vissershang in Hank en paviljoen de Waterman bij de sluis in Werkendam. 

Het fietspad is opgenomen in een kort beschreven fietsroute die is weergegeven op de webpagina Actueel 2015 en Trends – Fietsen en Wandelen in Herfstkleuren
In 2016 zullen een aantal fietsroutes door de Biesbosch op de website beschreven worden.



Foto oktober
De foto oktober 2016 geeft een herfstbeeld van drassige uiterwaarden met talrijke weidevogels en een vergezicht op de Grebbeberg en Rhenen. Tussen de uiterwaarden en de heuvels stroomt de rivier.
De Utrechtse Heuvelrug reikt van Amerongen tot voorbij Rhenen tot aan de rivier de Neder-Rijn. De hellingen van de heuvels en de rivier roept bij een aantal mensen de vraag op; ‘Is dit wel Nederland?’. De grote rivieren in het vlakke rivierenland worden verder naar het oosten en naar het zuiden (Maas) wel degelijk op een aantal plaatsen omgeven door heuvels. En dit geeft bijzondere panorama’s.

Op de website zal naar verwachting in 2016 een fietsroute langs Lek en Neder-Rijn opgenomen worden. 

Tijdens een vaartocht stroomopwaarts over de rivier de Neder-Rijn is bij het verlaten van de sluis bij Amerongen het heuvelachtige landschap opmerkelijk. De Utrechtse Heuvelrug flankeert de rivier tot voorbij Rhenen. Tot het Opheusdense Veer met aan de overkant van Opheusden het Natuurgebied De Blauwe Kamer. In de omgeving van de veerpont is het rivierlandschap aan beide zijden van de rivier enkele kilometers vlak; tot aan Wageningen. Bij Wageningen nadert de Veluwezoom de rivier. Het heuvelachtige landschap loopt aan de noordzijde van de bochtige rivier een dertigtal kilometer door tot aan de IJsselkop. Aan de kant van de Veluwe worden de plaatsen Renkum, Oosterbeek en Arnhem gepasseerd.

Het panorama van Opheusden stroomopwaarts richting Wageningen is fraai. Evenals het vergezicht stroomafwaarts richting Rhenen (zie foto). Verder stroomopwaarts bij de sluis en stuw van Driel bevinden zich de beboste hellingen van Doorwerth en Oosterbeek tot aan de rivier. Enkele kilometers verder ligt Arnhem aan de rivierzijde tegen de heuvels aan.

Bij de IJsselkop stroomt de Gelderse IJssel richting het IJsselmeer. De IJssel stroomt enkele tientallen kilometers langs de Veluwezoom met tot even voorbij Dieren een heuvelachtig landschap. Richting IJsselmeer is het rivierlandschap daarna zo goed als vlak.

Zie voor een beschrijving van een vaartocht over Lek, Neder-Rijn en Gelderse IJssel bijvoorbeeld de 
webpagina Grote Rivieren op deze website. De sub-pagina Lek,
Neder-Rijn en IJssel (2008) geeft een  beschrijving van een vaartocht met een kajak; stroomopwaarts over Lek en Neder-Rijn  – stroomafwaarts over IJssel





Foto november
De foto met de enorme boomstronk en het zeilschip varend op motor geeft een bijna onwerkelijk beeld van de oever van de Boven-Merwede aan de kant van Sleeuwijk. De boomstronk is een restant van een enorme boom die hier langs de oever stond.

De gehele uiterwaarden van Woudrichem  tot aan de Merwedebrug is in het eerste halfjaar van 2013 onderhanden genomen. De vrijwel dichtgegroeide uiterwaarden zijn op een grote schaal uitgedund. Veel bomen en struiken zijn gerooid. 
Deze projecten vormen een onderdeel in het Programma Stroomlijn. Dit programma dient ervoor om de rivieren in Nederland bij hogere waterstanden een voldoende waterafvoer te kunnen geven. De uiterwaarden mogen daarvoor niet te dicht begroeid raken. De uiterwaarden zijn bij hogere waterstanden belangrijke gebieden om het vele rivierwater tijdelijk op te kunnen slaan en af te kunnen voeren.

Tijdens een wandeling over de uiterwaarden is onder meer de uitgestrektheid van sommige uiterwaarden te ervaren. Zie de webpagina Wandelroutes Uiterwaarden. Tijdens de wandelingen is het veelal mogelijk om middenin de uiterwaarden te wandelen of voor een pad te kiezen dat vlak langs de rivier loopt.




Foto december
Een bijzondere ochtend in de maand december 2014 leverde een aantal mooie foto-opnamen op. De opkomende zon was die ochtend in een kleurrijk evenwicht met de oplossende mist op de Boven-Merwede bij Gorinchem. Op de foto staat de kleurrijke opkomende zon, oplossende mist, de waterkant met de contouren van een aantal kenmerkende attributen zoals zitbankjes. De veerboot vaart de haven uit, de rivier op.

Buiten de Waterpoort aan de rivier de Boven-Merwede is de vertrek- en aankomstplaats van de veerboten in Gorinchem. 
Buiten de Waterpoort is in de beschrijvingen van de fietsroutes en wandelroutes op de website veelal de plaats van vertrek.



____________________________© hn - januari 2016 ___________________________