Fietstocht - Bij de Poolcirkel rechtsaf, richting Zweden


Zoals de titel van dit reisverslag al aangeeft is de Poolcirkel een centraal thema tijdens deze tocht. Het is de breedtegraad ten noorden waarvan in de zomer de zon enkele dagen of langer 24 uur per etmaal boven de horizon blijft. De Cirkel vormt de leidraad voor de fietstocht gedurende een aantal weken.

De route van de fietstocht ziet er in het kort als volgt uit. Vanuit Nederland is na Noord-Duitsland de westkust van Denemarken en Zweden gevolgd. Door het meer centrale deel van Noorwegen is naar Trondheim gefietst en vervolgens in noordelijke richting naar de Poolcirkel in Noorwegen. Vanuit Noorwegen is in oostelijk richting de Poolcirkel gevolgd naar Rovaniemi in Finland. Vanuit deze plaats is in zuidelijke richting door Finland naar Helsinki gefietst.

De afstanden zijn aanzienlijk en in Helsinki ben ik circa negen weken onderweg. De lengte van de dagen zijn inmiddels aanzienlijk ingekort. Na de lange en snelle overtocht van Helsinki naar Travemünde in Noord-Duitsland is de fietstocht afgerond met een lift met een vrachtwagen naar Nederland.






Aantal hoofdpunten fietstocht De Poolcirkel

1. Fietstocht van 5000 km met een fiets met drie versnellingen
2. Fietstocht door zes landen; Nederland, Duitsland, Denemarken, Noorwegen, Zweden en Finland.
3. Denemarken niet vergeten als land met veel mogelijkheden voor fietsers en fietstochten.

4. Met de veerboot van Frederikshaven in Denemarken naar Göteborg in Zweden.
5. De scherenkust noordelijk van Göteborg is een opmerkelijk gebied en is prettig om te fietsen.
6. Rivier de Glomma; de langste rivier van Noorwegen. Deze rivier kan men tijdens een langere fietstocht in Noorwegen meerdere malen "tegenkomen”. Op foto hieronder kampeerterrein in Atna aan de rivier de Glomma.





7. Mooi dagtraject van Oppåker aan de Glomma naar Hamar via Minnesund; langs de rivier de Vorma en het Mjøsameer; zie foto. Het Vikingskippe is een opmerkelijk bouwwerk bij het inrijden van de stad Hamar; zie foto.








8. Het traject Tynset – Ulsberg; Vanuit het Ostdal voor het eerst de wat hogere bergen in. Er zijn langere beklimmingen en afdalingen. Het is een bijzonder mooi traject. Op het aansluitende traject naar Trondheim is de drukte van het wegverkeer aanzienlijk.
9. Het lange traject van Trondheim naar Mo i Rana iets ten zuiden van de Poolcirkel. Het traject begint met een gestolen fototoestel in Trondheim. Weg camera, weg foto's. De route naar het noorden kent een afwisseling van fjorden, bergen en fjell. Het traject langs het Snasåvatnet, een langgerekt meer, niet zo ver van Trondheim is een prettige afwisseling met het fietsen op de E6. Het gedeelte Mosjøen - Korgen, even ten zuiden van Mo i Rana is adembenemend.
10. Kapot achterwiel in Noorwegen, omgeving Poolcirkel; wielen met trommelremmen en drie versnellingen in de naaf, zijn nauwelijks bekend in Noorwegen. Een week wachten op nieuw achterwiel in Krokstrand.
11. Aantrekkelijke route van Størfjord in Noorwegen naar Arvidsjaur in Zweden; in de omgeving van de Poolcirkel via het Junkerdal en de Silvervägen naar het oosten.
12. Wegreconstructie en verbetering van de weg, worden in Scandinavië veelal niet per kilometer aangepakt, maar minimaal per tien kilometer. Dit wordt ondervonden op het meerdaagse traject van Arvidsjaur naar Galliväre. Dergelijke trajecten zijn lastig om te fietsen.
13. Middernachtzon geeft lange dagen rond de Poolcirkel, maar geeft daarna in de tweede helft van augustus een snel korten van de dagen op de terugweg richting Helsinki.
14. Mooie fietstrajecten in Noord-Zweden en in Finland. Jammer van het regenachtige weer in Finland op de reis naar het zuiden, naar Helsinki.
15. Lange maar snelle overtocht met veerboot van Helsinki naar Travemünde in Duitsland. Aansluitend een lift met vrachtwagen vanuit Travemünde naar Nederland.




Beschrijving op basis van tekstfragmenten reisverslag

1. Eerst door Noord-Duitsland en door Denemarken
Het vertrek is op dinsdag 23 juni vanuit Gorinchem. In twee dagen is naar het noorden van Nederland gefietst. In Groningen bij Bourtange de grens over naar Duitsland. Langs het Küstekanaal is richting Oldenburg gereden. Ten noorden van de grotere steden Oldenburg, Bremen en Hamburg langs, is vervolgens naar het zuidwestelijke deel van Denemarken gefietst. Met veerboten zijn de Weser (bij Nordenham), de Elbe (bij Brünsbüttel) en het Noord-Oostzeekanaal (bij Hochdonn) overgevaren.





In Denemarken is langs de westkust naar het noorden van Jutland gefietst. In het noordelijk deel van Jutland is van de westkust naar de oostkust, naar Frederikshaven, gereden. In die tijd was het opmerkelijk om zoveel windmolens te zien. De windmolen-dichtheid in Jutland was in die jaren al aanzienlijk. In een aantal gebieden stonden op elke heuvel één of meerdere windmolens.


De route vanuit Nederland naar Frederikshaven loopt hoofdzakelijk door een vlak of glooiend en soms door heuvelachtig landschap. Af en toe is er een korte stevige klim. De wind is enkele dagen een duchtige tegenstander, maar de windsterkte blijft over het algemeen binnen aanvaardbare grenzen.

Overnacht is op campings in/bij: Lemelen, Stadskanaal (Nederland); Nordenham (omgeving Bremerhaven), Dägeling (omgeving Itzehoe) en Husum (Duitsland); Ballum, Hvide Sande aan de Ringkøbing Fjord, Stenbjerg (Denemarken)


2. Kapot achterwiel bij de Poolcirkel

Vanuit Mo i Rana, op weg naar het noordelijker gelegen Krokstrand begeeft het achterwiel van de fiets het. Niet een band of een aantal spaken die kapot zijn, maar de naaf is gescheurd. Totaal stuk en niet te repareren. Voorzichtig rij ik naar de enkele kilometers verderop gelegen camping in Krokstrand. Het achterwiel met de drieversnellingsnaaf en de trommelrem levert in Noorwegen een probleem op. Het is een vrijwel onbekend product en niet voorradig in de nabijgelegen grotere plaatsen. Misschien in Oslo of Bergen. En dan nog zal het wiel waarschijnlijk gespaakt moeten worden. Een nieuwe fiets kopen gaat me iets te ver. Een compleet nieuw achterwiel opsturen vanuit Nederland blijkt een goede oplossing. Alles bij elkaar duurt het ruim een week voordat de fiets weer rijklaar is, met een nieuw, supersterk achterwiel en een nieuwe stevige band en met een vergelijkbare drieversnellingsnaaf.

Het snelstromende riviertje dat langs de camping in Krokstrand stroomt heeft in een week tijd veel van haar watervolume verloren. Gelukkig is het een week met redelijk droog en zonnig weer geweest. Het was een week met een verblijf op een prettige camping.


Op regenachtige dag de Poolcirkel over
Op weg naar het noordelijker gelegen Størfjord fiets ik voor het eerst over de Poolcirkel. Het punt waar de Poolcirkel gepasseerd wordt is voorzien van een markeringsmonument en een café-restaurant. Ongemerkt en niets vermoedend De Cirkel over fietsen is onmogelijk.


Inmiddels zijn bij de Poolcirkel al de nodige meters hoogteverschil overbrugd. Van een hoogte van circa 300 meter bij Krokstrand naar de hoogte van ongeveer 600 meter in de omgeving van de Poolcirkel. De weg stijgt door naar 700 meter, om vervolgens te dalen naar ongeveer 400 meter bij Størfjord. Op dit traject bevinden zich enkele tunnels. Op een aantal plaatsen loopt de spoorverbinding Trondheim - Bodø vlak langs de verkeersweg.

Het weer is tijdens deze dag regenachtig en fris. Bovendien staat er een flinke wind tegen. Een kleine schuilhut – het is meer een soort mini-bushokje - geeft halverwege het dagtraject bescherming bij een fikse regenbui. De denkbeeldige kilometerteller staat bij aankomst op de camping in Størfjord op ruim 2700 km.


3. Langs de Poolcirkel naar Finland
De route van de fietstocht loopt de daaropvolgende weken niet verder dan enkele honderden kilometers verwijderd van de Poolcirkel; van Noorwegen in het het westen, via Zweden naar Finland in het oosten. De route ligt de eerste twee dagen even ten noorden van de Poolcirkel, Daarna, nog voor de overnachting in Jäckvikk, bevindt de fietsroute zich meerdere dagen ten zuiden van de Poolcirkel, om vervolgens bij Jokkmokk weer noordelijk van de bewuste breedtegraad te lopen. In de omgeving van Rovaniemi in Finland is de Poolcirkel in zuidelijk richting gepasseerd. De dagen zijn lang in dit gebied in deze periode van het jaar. Echt donker worden doet het niet.

De Silvervägen naar Arvidsjaur in Zweden

Vanaf het noordelijker gelegen Størfjord in Noorwegen wordt de volgende dag de weg eerst enkele kilometers terug gefietst. Daarna is de route linksaf, richting het Junkerdal, richting Zweden. Na de afslag gaat de tocht de eerste kilometers steil omhoog. Daarna zijn de volgende tien tot vijftien kilometers vrij vlak. Tot het restaurant met kiosk en informatiebalie. Het hoogste punt van ruim 700 meter is dan nog niet bereikt. Dat ligt iets voorbij de Noors-Zweedse grens.

De tocht in het brede bergdal gaat daarna vanaf het hoogste punt geleidelijk bergafwaarts in zuidoostelijke richting over een afstand van meer dan 100 km naar Arjeplog. Vooral het eerste en hoger gelegen deel van het traject volgt een wijds dal geflankeerd door bergen en een aantal meren en meertjes in de omgeving van de weg. Het gebied heeft mooie landschapspanorama’s. Daarna komt een gedeelte dat vlakker en bosrijker is.
De eerste nacht is overnacht op een kleine camping in Jäckvikk. De natuur in de omgeving is overweldigend; het brede dal met het langgerekte meer en de hoge bergen. De camping van Arjeplog, de tweede overnachtingsplaats ligt in een vrij vlak, waterrijk gebied. Van de camping van Arjeplog is de dag daarna verder gefietst naar de camping van Arvidsjaur.

Enkele tientallen kilometers voor Arvidsjaur staan een aantal rendieren langs de kant van de weg en op de weg. Auto’s, daar zijn ze wel aan gewend, maar een fietser is toch enigszins vreemd. Ze zetten het op een lopen. Niet alleen naast de weg maar ook op de weg. Ze heten niet voor niets rendieren.Rennen kunnen ze. Ze rennen schijnbaar onvermoeibaar met hun kenmerkende gang. Ze lopen me er gemakkelijk uit tijdens een lange afstand. Een voor een gaan ze na verloop van tijd de berm in en grazen ogenschijnlijk ongestoord verder.

De gefietste route wordt in Zweden ook wel aangeduid met de toeristische route "de Silvervägen”. Deze route volgt weg nr.77 en weg nr.95. Het is een aantrekkelijke fietsroute.


Op de camping in Arvidsjaur staat een groep jongeren die druk in de weer is met het werk voor de bosbessenpluk. De in het wild groeiende bessen worden geplukt en verkocht aan een handelaar in Arvidsjaur. Ze vertrekken vroeg in de ochtend en komen pas laat in de middag weer terug met vele emmers vol met bessen. Ze spreken een opmerkelijk levendige taal die niet direct thuis te brengen is. Het zijn Samen, de oorspronkelijke bevolking in Noord-Zweden, die hun authentieke taal spreken
.

In deze tekstfragmenten is het gedeelte "Twee zijwegen richting Nationale Parken" weggelaten.

Verder naar Finland, naar Rovaniemi
Vanaf Porjus liggen de volgende overnachtingsplaatsen op de route; in Zweden Galliväre en Pajala en in Finland Pello en Rovaniemi.

De weg van Porjus naar Galliväre stijgt eerst nog enkele malen om vervolgens geleidelijk te dalen naar Galliväre. De camping ligt aan de rivier aan de rand van de kleine stad; zie foto (genomen tijdens fietstocht jaar 2000).





De volgende dag loop ik naar het postkantoor in de stad. Daar stuur ik wat spullen op naar Nederland. Spullen die ik niet meer nodig zal hebben op deze reis. Het zijn voornamelijk wegenkaarten en brochures. Bij elkaar een kleine twee kilo.
Op de foto gemaakt tijdens de fietstocht in het jaar 2000 is het stadsplein in Galliväre te zien.





Van de camping in Galliväre is het volgende dagtraject naar Pajala. De eerste kilometers volg ik de E10 om vervolgens over de wegen nr.394, nr.392 en nr.395 te fietsen naar Pajala. Het dagtraject van Pajala naar Pello wordt via weg nr.400 het dal van de Torneälven in zuidelijke richting gevolgd. Het is een grensrivier tussen Zweden en Finland die verderop uitmondt in de Botnische Golf.

Van de grensplaats Pello is verder gefietst over weg nr.83 en weg nr.79 naar Rovaniemi in Finland. De stad ligt enkele kilometers zuidelijk van de Poolcirkel, op de plaats waar de rivieren de Kemijoki en de Ounasjoki samenvloeien. De camping in Rovaniemi is gelegen aan de brede Kemijoki rivier. Deze waterrijke rivier mondt uit in de Botnische Golf.

De fietsroute in noordelijk Zweden en in Finland, in de omgeving van Rovaniemi, ligt hoofdzakelijk in een glooiend heuvellandschap. Geen lange steile beklimmingen, wel mooie routes die rivieren volgen in een vrij vlak en afwisselend landschap
.

Op het lange traject langs de Poolcirkel is gekampeerd op campings in/bij: Jäckvikk, Arjeplog, Arvidsjaur, Moskosel, Porjus, Galliväre, Pajala (Zweden), Pello en Rovaniemi (Finland).



__________________________ © hn - 2013 / maart 2016 ______________________