Klimaatakkoord Parijs
Wereldwijd
akkoord
Op zaterdag 12
december is in Parijs een akkoord gesloten door 195 landen om de wereldwijde
uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Eerst staat vooral de vermindering van de stijging van de uitstoot
voorop. Later dient het te gaan om een absolute vermindering van de uitstoot
van broeikasgassen.
Een drastische
vermindering van de emissie van broeikasgassen is nodig om de snelle en sterke
opwarming van de atmosfeer op aarde tegen te gaan. En ingrijpende verstoringen
van het klimaat te beperken en waar mogelijk te voorkomen.
Grote
bedreigingen zijn onder meer de zeespiegelstijging, tropische stormen en
overstromingen, langdurige droogteperioden en de optredende langdurende
smogvorming in grootstedelijke gebieden op de wereld.
Wat gebeurd er
als men niets of te weinig doet?
De voorspellingen
over de temperatuurstijgingen komen dan aanzienlijk boven een gemiddelde
opwarming van 2 graden Celsius te liggen. Een opwarming van maximaal 2 graden
Celsius werd veelal als een nog wel aanvaardbare grens voor de opwarming
gezien. De effecten van de opwarming zouden dan beperkt zijn, zo werd gedacht.
In Parijs heeft
men afgesproken dat het gehanteerde streefgetal voor de opwarming, 1,5 graden
Celsius dient te zijn. Dit laatste wordt als een grote doorbraak en overwinning
in een positieve richting gezien.
Tijdens de
Klimaattop hebben de meeste landen maatregelen aangegeven waarmee zij zelf de
uitstoot van broeikasgassen kunnen en zullen terugdringen. Het beeld dat
hierbij naar voren komt is dat er ontzettend veel positieve plannen zijn die
voor een deel al uitgevoerd worden. De uitvoering van de plannen zullen echter
niet genoeg zijn. Ze liggen te ver weg in de tijd en/of zijn te beperkt. Er
zijn meer en ingrijpende maatregelen nodig welke bovendien op korte termijn
effecten zullen moeten hebben.
Essentieel
onderwerp is om een duidelijk en voor iedereen vaststaand tijdsmoment te kiezen
dat als ijkpunt dient. Een ijkpunt waar de opwarming regelmatig mee vergeleken
kan worden. In feite zal het gaan om een netwerk van meetpunten. Immers de
opwarming van de aarde en de effecten daarvan heeft talrijke
verschijningsvormen en de effecten zullen wereldwijd belangrijke verschillen
vertonen.
In de toekomst
dienen geen onoplosbare interpretatieverschillen te ontstaan. Het tijdsmoment
moet duidelijk voor de periode liggen waarin de opwarming van de aarde door het
gebruik van fossiele brandstoffen startte en snel toenam.
Nu en in de
toekomst de nadruk leggen op de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen door de bronnen van de vervuiling is een directe benadering van het complexe
probleem. Het is een benadering die een belangrijke prioriteit moet blijven
houden.
Duidelijke
tekenen van klimaatverandering
Enkele
voorbeelden van klimaatveranderingen en optredende effecten in de tijdsperiode
rond de Klimaattop in Parijs maakte weer eens duidelijk dat
klimaatveranderingen in allerlei hoedanigheden optreden en wereldwijd
ingrijpende effecten te zien geven.
Tijdens de
Klimaattop in Parijs was er sprake van een intensieve smogvorming in en rond
Beijing. Op indringende wijze werd duidelijk hoe het leefklimaat voor vele
tientallen miljoenen mensen drastisch aangetast kan worden.
In Engeland en
Schotland traden na een etmaal met zware regenval rivieren buiten hun oevers en
zetten woonplaatsen, landbouwgronden en verkeerswegen onder water.
In delen van
India had men eveneens te maken met zware regenval, overstromingen van rivieren
en de negatieve effecten voor de getroffen gebieden.
Op de Filipijnen
zorgde een tropische storm voor overstromingen en aardverschuivingen.
Van een andere
orde is achterwegen blijven van sneeuwval in de Alpen. Er is weinig of geen
sneeuw gevallen op hoogten waar men dit normaal gesproken in december wel
verwacht. Dit lijkt door de jaren heen meer en meer voor te komen. Voor de
wintersporters zijn de sneeuwkanonnen in stelling gebracht. Grote apparaten die
moeten zorgen voor voldoende sneeuw op de skipistes.
Smeltend poolijs
en de zeespiegelstijging zijn regelmatig terugkerende items in het nieuws en de
achtergronden bij het nieuws. Tijdens de Klimaattop was het geen nieuws meer.
De zeespiegelstijging geeft echter effecten en verschijnselen waar bewoners van
laaggelegen eilanden in de oceanen in hun alledaagse werkelijkheid steeds meer
mee te maken krijgen.
In Nederland
grote uitstoot van broeikasgassen
De uitstoot van
broeikasgassen is in Nederland zeer hoog. Een voorbeeld.
Fossiele brandstoffen, in het bijzonder kolen, worden op grote schaal als
brandstof gebruikt in de elektriciteitscentrales. Om de uitstoot van
broeikasgassen sterk terug te dringen zal hier het nodige aan gedaan moeten
worden. De centrales hebben een inefficiënt energiegebruik. Veelal verlaat meer
dan 60% van de energie als warmte met diverse vervuilende stoffen de
schoorstenen. Dit speelt in hoge mate bij verouderde kolengestookte centrales.
In het
Energieakkoord voor Duurzame Groei (september 2013) is overeengekomen dat in
2016 en 2017 in totaal vijf verouderde kolengestookte centrales gesloten zullen
worden.
Bij de opwekking
van duurzame energie door middel van wind en zon loopt Nederland achter. Een
eenvoudige inhaalslag blijkt moeilijk te maken te zijn en zeer veel tijd in
beslag te nemen. Zelfs oude doelstellingen zijn moeilijk te realiseren. Veel meer
maatregelen zullen genomen moeten worden om de uitstoot van broeikasgassen
terug te brengen. Deze maatregelen strekken zich uit over een groot aantal
sectoren van de maatschappij. Naast energie gaat het ook om bijvoorbeeld
verkeer en vervoer, industrie en landbouw en (duurzaam) wonen.
Verandert het
klimaat in Nederland?
In de week na de
afsluiting van de Klimaattop in Parijs liggen de dagtemperaturen in Nederland
aanmerkelijk hoger dan gemiddeld. In de tweede helft van de week worden
temperaturen voorspeld die liggen tussen de 10 en 15 graden Celsius
overdag. Dit zijn temperaturen die men niet verwacht in de wintermaand
december.
Schaatsen op
natuurijs is een activiteit waar velen naar verlangen in de wintermaanden. Maar
het is al weer enkele jaren geleden dat dit op ruime schaal mogelijk was.
De effecten van
droge perioden gaan niet aan Nederland voorbij. Hoewel de neerslag in Nederland
soms aanzienlijk was, bleven de waterstanden in de grote rivieren in het jaar
2015 een aantal maanden extreem laag.
Perioden met
extreem lage waterstanden komen de laatste tijd vrij regelmatig voor. Naast
perioden met een grote afvoer van rivierwater, zijn de lage waterstanden in de
grote rivieren opmerkelijk.
Zie voor meer
informatie over dit onderwerp de webpagina’s Actueel 2015 en Trends en
Waterstanden en Stroming op deze website.
Zelf mogelijkheden benutten
De Klimaattop
heeft een hoopgevend akkoord tussen landen opgeleverd. Het is een ingrijpend
akkoord en een akkoord voor een lange termijn. Maatregelen en effecten zullen
veelal niet van vandaag op morgen ingevoerd en merkbaar zijn.
Dit zijn
belangrijke redenen om als consument en als burger zelf met een weinig klimaat
belastende levenswijze door te gaan. Of met een minder klimaat belastende
levenswijze te beginnen.
Op deze website
staan route beschrijvingen van fietstochten, wandeltochten en vaartochten met
kleinere, langzaam varende boten. Bij de routes en in de beschrijvingen is
uitgegaan van een duurzame invulling van sportieve activiteiten. Daarnaast
geeft de informatie en het maken van de tochten onder meer kennis en inzichten
over rivieren en waterrijke gebieden op.
Informatie foto's
Foto 1: Geeft een beeld van schaatspret op de uiterwaarden van de Lek. De foto dateert van februari 2012.
Foto 2 en 3: Hierop is de droogstaande bedding van een watergeul langs de Waal (omgeving Gameren) afgebeeld. De opnamen zijn gemaakt in de zomer 2015 tijdens de periode met extreem lage waterstanden.
Foto 4: Nieuwe inrichting met fietspaden in de Noordwaard (Brabantse Biesbosch)
____________________________© hn-december 2015__________________________