Klimaatakkoord Parijs


Klimaatakkoord Parijs - December 2015 (uitgebreide versie)

Wereldwijd akkoord
Op zaterdag 12 december is in Parijs een akkoord gesloten door 195 landen om de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Eerst staat vooral  de vermindering van de stijging van de uitstoot voorop. Later dient het te gaan om een absolute vermindering van de uitstoot van broeikasgassen.
Een drastische vermindering van de emissie van broeikasgassen is nodig om de snelle en sterke opwarming van de atmosfeer op aarde tegen te gaan. En ingrijpende verstoringen van het klimaat te beperken en waar mogelijk te voorkomen.
Grote bedreigingen zijn onder meer de zeespiegelstijging, tropische stormen en overstromingen, langdurige droogteperioden en de optredende langdurende smogvorming in grootstedelijke gebieden op de wereld.


Wat gebeurd er als men niets of te weinig doet?
De voorspellingen over de temperatuurstijgingen komen dan aanzienlijk boven een gemiddelde opwarming van 2 graden Celsius te liggen. Een opwarming van maximaal 2 graden Celsius werd veelal als een nog wel aanvaardbare grens voor de opwarming gezien. De effecten van de opwarming zouden dan beperkt zijn, zo werd gedacht.
In Parijs heeft men afgesproken dat het gehanteerde streefgetal voor de opwarming, 1,5 graden Celsius dient te zijn. Dit laatste wordt als een grote doorbraak en overwinning in een positieve richting gezien.

Tijdens de Klimaattop hebben de meeste landen maatregelen aangegeven waarmee zij zelf de uitstoot van broeikasgassen kunnen en zullen terugdringen. Het beeld dat hierbij naar voren komt is dat er ontzettend veel positieve plannen zijn die voor een deel al uitgevoerd worden. De uitvoering van de plannen zullen echter niet genoeg zijn. Ze liggen te ver weg in de tijd en/of zijn te beperkt. Er zijn meer en ingrijpende maatregelen nodig welke bovendien op korte termijn effecten zullen moeten hebben.

Essentieel onderwerp is om een duidelijk en voor iedereen vaststaand tijdsmoment te kiezen dat als ijkpunt dient. Een ijkpunt waar de opwarming regelmatig mee vergeleken kan worden. In feite zal het gaan om een netwerk van meetpunten. Immers de opwarming van de aarde en de effecten daarvan heeft talrijke verschijningsvormen en de effecten zullen wereldwijd belangrijke verschillen vertonen.
In de toekomst dienen geen onoplosbare interpretatieverschillen te ontstaan. Het tijdsmoment moet duidelijk voor de periode liggen waarin de opwarming van de aarde door het gebruik van fossiele brandstoffen startte en snel toenam.

Nu en in de toekomst de nadruk leggen op de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen door de bronnen van de vervuiling is een directe benadering van het complexe probleem. Het is een benadering die een belangrijke prioriteit moet blijven houden. 

Duidelijke tekenen van klimaatverandering
Enkele voorbeelden van klimaatveranderingen en optredende effecten in de tijdsperiode rond de Klimaattop in Parijs maakte weer eens duidelijk dat klimaatveranderingen in allerlei hoedanigheden optreden en wereldwijd ingrijpende effecten te zien geven.

Tijdens de Klimaattop in Parijs was er sprake van een intensieve smogvorming in en rond Beijing. Op indringende wijze werd duidelijk hoe het leefklimaat voor vele tientallen miljoenen mensen drastisch aangetast kan worden.
In Engeland en Schotland traden na een etmaal met zware regenval rivieren buiten hun oevers en zetten woonplaatsen, landbouwgronden en verkeerswegen onder water.
In delen van India had men eveneens te maken met zware regenval, overstromingen van rivieren en de negatieve effecten voor de getroffen gebieden.
Op de Filipijnen zorgde een tropische storm voor overstromingen en aardverschuivingen.

Van een andere orde is achterwegen blijven van sneeuwval in de Alpen. Er is weinig of geen sneeuw gevallen op hoogten waar men dit normaal gesproken in december wel verwacht. Dit lijkt door de jaren heen meer en meer voor te komen. Voor de wintersporters zijn de sneeuwkanonnen in stelling gebracht. Grote apparaten die moeten zorgen voor voldoende sneeuw op de skipistes.

Smeltend poolijs en de zeespiegelstijging zijn regelmatig terugkerende items in het nieuws en de achtergronden bij het nieuws. Tijdens de Klimaattop was het geen nieuws meer. De zeespiegelstijging geeft echter effecten en verschijnselen waar bewoners van laaggelegen eilanden in de oceanen in hun alledaagse werkelijkheid steeds meer mee te maken krijgen. 

In Nederland grote uitstoot van broeikasgassen 
De uitstoot van broeikasgassen is in Nederland zeer hoog. Een voorbeeld. Fossiele brandstoffen, in het bijzonder kolen, worden op grote schaal als brandstof gebruikt in de elektriciteitscentrales. Om de uitstoot van broeikasgassen sterk terug te dringen zal hier het nodige aan gedaan moeten worden. De centrales hebben een inefficiënt energiegebruik. Veelal verlaat meer dan 60% van de energie als warmte met diverse vervuilende stoffen de schoorstenen. Dit speelt in hoge mate bij verouderde kolengestookte centrales.
In het Energieakkoord voor Duurzame Groei (september 2013) is overeengekomen dat in 2016 en 2017 in totaal vijf verouderde kolengestookte centrales gesloten zullen worden.

Bij de opwekking van duurzame energie door middel van wind en zon loopt Nederland achter. Een eenvoudige inhaalslag blijkt moeilijk te maken te zijn en zeer veel tijd in beslag te nemen. Zelfs oude doelstellingen zijn moeilijk te realiseren. Veel meer maatregelen zullen genomen moeten worden om de uitstoot van broeikasgassen terug te brengen. Deze maatregelen strekken zich uit over een groot aantal sectoren van de maatschappij. Naast energie gaat het ook om bijvoorbeeld verkeer en vervoer, industrie en landbouw en (duurzaam) wonen.


Verandert het klimaat in Nederland?
In de week na de afsluiting van de Klimaattop in Parijs liggen de dagtemperaturen in Nederland aanmerkelijk hoger dan gemiddeld. In de tweede helft van de week worden temperaturen voorspeld die liggen tussen de 10 en 15 graden Celsius overdag. Dit zijn temperaturen die men niet verwacht in de wintermaand december. 
Schaatsen op natuurijs is een activiteit waar velen naar verlangen in de wintermaanden. Maar het is al weer enkele jaren geleden dat dit op ruime schaal mogelijk was.




De effecten van droge perioden gaan niet aan Nederland voorbij. Hoewel de neerslag in Nederland soms aanzienlijk was, bleven de waterstanden in de grote rivieren in het jaar 2015 een aantal maanden extreem laag.
Perioden met extreem lage waterstanden komen de laatste tijd vrij regelmatig voor. Naast perioden met een grote afvoer van rivierwater, zijn de lage waterstanden in de grote rivieren opmerkelijk.
Zie voor meer informatie over dit onderwerp de webpagina’s Actueel 2015 en Trends en Waterstanden en Stroming op deze website.






Zelf mogelijkheden benutten
De Klimaattop heeft een hoopgevend akkoord tussen landen opgeleverd. Het is een ingrijpend akkoord en een akkoord voor een lange termijn. Maatregelen en effecten zullen veelal niet van vandaag op morgen ingevoerd en merkbaar zijn.
Dit zijn belangrijke redenen om als consument en als burger zelf met een weinig klimaat belastende levenswijze door te gaan. Of met een minder klimaat belastende levenswijze te beginnen. 

Op deze website staan route beschrijvingen van fietstochten, wandeltochten en vaartochten met kleinere, langzaam varende boten. Bij de routes en in de beschrijvingen is uitgegaan van een duurzame invulling van sportieve activiteiten. Daarnaast geeft de informatie en het maken van de tochten onder meer kennis en inzichten over rivieren en waterrijke gebieden op. 





Informatie foto's
Foto 1: Geeft een beeld van schaatspret op de uiterwaarden van de Lek. De foto dateert van februari 2012.
Foto 2 en 3: Hierop is de droogstaande bedding van een watergeul langs de Waal (omgeving Gameren) afgebeeld. De opnamen zijn gemaakt in de zomer 2015 tijdens de periode met extreem lage waterstanden.
Foto 4: Nieuwe inrichting met fietspaden in de Noordwaard  (Brabantse Biesbosch)


____________________________© hn-december 2015__________________________