Actueel 2022

 
Op deze webpagina worden actuele onderwerpen gedurende het kalenderjaar 2022 belicht. Onderwerpen waarbij het accent op de actualiteit ligt en/of onderwerpen die een trend aangeven, een ontwikkeling schetsen. Op de aan de webpagina gekoppelde sub-pagina’s zijn/worden diverse onderwerpen verder uitgewerkt/toegelicht. 
 
                                                                  _________________ 
 

Afbeelding invoegen 
 
 


In 2022 waarschijnlijk geen lage waterstanden in Nederlandse grote rivieren meer te verwachten
Lage waterstanden grote rivieren 2022 –  Een update

Op dinsdag 20 september was de waterstand van de Rijn voorlopig op zijn hoogst. Circa 7,98m +NAP bij Lobith.
Na de extreem lage waterstanden in augustus is de rivier de afgelopen weken naar een wat hoger waterpeil gegaan. De neerslag in het stroomgebied heeft ervoor gezorgd dat de waterstanden over het algemeen geen grote problemen voor de scheepvaart meer opleveren. In Nederland alsook in Duitsland. De vaardiepten zijn toegenomen.

De neerslaghoeveelheden waren de afgelopen weken aanzienlijk. Maar niet zodanig dat er een neerslagreserve is opgebouwd. Het drogere weer in de week van 19 september had tot gevolg dat de waterafvoer van de Rijn nogmaals is afgenomen. Het waterpeil is een aantal dagen gezakt, richting getallen die voor een verlaagd waterpeil gelden (bij Lobith hanteert Rijkswaterstaat voor de waterhoogten: Normaal – 720-1200cm en voor Verlaagd - < 720 cm). Op 26 september was de waterstand bij Lobith circa 7,35m +NAP. 
Vanwege de aanzienlijke neerslaghoeveelheden die in de laatste week van september in zowel Zwitserland als Duitsland verwacht worden zullen de waterstanden bij Lobith niet verder dalen maar stijgen.  
De verwachte neerslaghoeveelheden zijn dusdanig dat met temperaturen tussen de 10 en 15 graden Celsius een aanzienlijke hoeveelheid neerslag door de rivieren afgevoerd zal moeten worden. Vooral in Zwitserland zal naar verwachting veel neerslag vallen. Boven de 1500 meter in de vorm van sneeuw.
 
 
De waterafvoer van de Maas is in de afgelopen periode eveneens aanzienlijk toegenomen. De rivier is weer gaan stromen. Voornamelijk dankzij neerslag in België en Nederland. Het droge, zonnige weer in de afgelopen week heeft daarna de waterafvoer wederom verminderd. Fikse buien in België en Zuid-Limburg hebben er blijkbaar voor gezorgd dat tijdens het weekend van 24-25 september de rivierwaterafvoer vervolgens aanzienlijk is toegenomen.

In de week van 26 september zullen in het gehele stroomgebied van de Maas flinke hoeveelheden neerslag vallen.
Opvallend was dat in het gebied van de bovenloop  van de Maas (in de omgeving van Langres, Verdun en Nancy) de afgelopen maanden tot de laatste week van september uiterst beperkte neerslaghoeveelheden geregistreerd werden, in combinatie met zonnig en warm weer. In de week van 26 september en het eerste weekend van oktober zal in dit gebied na de lange droge periode, een aantal dagen neerslag vallen in hoeveelheden van circa 5-10mm per etmaal. In Langres wordt woensdag 28 september zelfs een regenhoeveelheid van 20mm verwacht. 

Welke waterstanden de komende weken in de Nederlandse grote rivieren te verwachten zijn, is moeilijk te voorspellen. Het zullen in Nederland voor de Rijn en daarmee in verbinding staande rivieren wel waterstanden zijn die door het natte en frisse weer in deze laatste week van september aanmerkelijk hoger liggen dan de lage waterstanden rond 26 september. 
De weersverwachtingen voor de eerste week van oktober geven in het algemeen een vrij droog en zonnig weertype. Met temperaturen tussen de circa 15 en 20 graden Celsius.
De vraag die naar voren komt is: "Zijn dit najaar nogmaals lage waterstanden te verwachten?" Het antwoord is: "Waarschijnlijk niet!"
In het algemeen is een belangrijk verschil met de zomerperiode dat in het najaar veel minder neerslag verdampt. De temperaturen liggen gemiddeld veel lager, het groeiseizoen van de natuur en de landbouw is voorbij en de dagen worden aanzienlijk korter en daarmee neemt ook het aantal uren dat de zon kan schijnen af. De neerslag die de laatste week van september en het eerste weekend van oktober wordt verwacht zal al wel voor een (beperkte) neerslagbuffer kunnen zorgen. De neerslag komt deels ten goede aan de bodem die nog steeds veel regenwater kan gebruiken. Een deel van de neerslag zal ervoor zorgen dat de waterafvoer en waterstanden in stroomgebieden van de Maas en van de Rijn voorlopig op een voldoende niveau kunnen blijven. De sneeuw die in de bergen van Zwitserland naar verwachting zal vallen, geeft een vertraagde afstroom naar bergbeken en daarna de Rijn.

 
                                                                  _____© hn - 26 september 2022 _____



 
Lage waterstanden rivieren houden voorlopig aan
De waterstanden in de grote rivieren zijn ongekend laag; beneden de 6,50m +NAP bij Lobith. Een waterstand lager dan de laagste stand in 2018. Een maximale vaardiepte van 150cm op de IJssel tussen de IJsselkop en de toegang tot het Twentekanaal in de omgeving van Zutphen betekent jammer genoeg een record.

In de vierde week van augustus komt vanuit Zwitserland en Zuid-Duitsland een extra hoeveelheid regenwater de Rijn af, waardoor de waterstanden bij Lobith enkele dagen rond de 7,00cm +NAP komen te liggen. De maximale vaardiepten zullen een paar dagen met circa 10-30cm toenemen. Daarna zakt het waterpeil waarschijnlijk weer. De Maas krijgt enkele dagen een kleine maar substantiële hoeveelheid rivierwater toegevoegd..

De lage waterstanden in de grote rivieren in Nederland en in grote gebieden van Europa zijn niet zonder betekenis. Ze vormen een belangrijke spiegel van weersinvloeden en over langere tijdsperioden gezien, het klimaat. Het weer verandert, maar ook het klimaat. De Rijn verliest langzamerhand een van zijn belangrijke bronnen; het smeltwater van de gletsjers en de meerjarige sneeuw. En zelfs de afhankelijkheid van regenwater is onregelmatig en ongewis. De Maas is voornamelijk afhankelijk van neerslag in de vorm van regen. Neerslag die soms te veel kan zijn, zoals in de zomer van 2021, maar ook lange tijd uit kan blijven, zoals tijdens deze zomer. Zolang zelfs zodat de waterafvoer zo goed als stil komt te liggen.

De gevolgen voor zowel mens als natuur zijn groot. De binnenvaart heeft aanzienlijke problemen om het transport van vracht over de rivieren te kunnen verzorgen. Transport over water is een belangrijke pijler voor de economie en voor de welvaart en welzijn van veel bewoners in Nederland en Europa. Een noodzakelijke verplaatsing van het vervoer over water naar vervoer over de weg en spoor is om velerlei redenen niet mogelijk, maar ook niet wenselijk. Niet tijdens lange perioden van droogte, maar ook niet in het algemeen. Het zou bijvoorbeeld veel verkeersproblemen in de vorm van congestie in grootstedelijke gebieden, alsook negatieve gevolgen voor mens en milieu geven. De capaciteit van de het spoor, in het bijzonder de Betuwelijn is te gering. Het is een belangrijke aanvulling op het vrachtvervoer over water, alsook een belangrijk alternatief, maar ontoereikend om alle vracht te verplaatsen.

Een voorzet voor een oplossingsrichting wordt hier en in de subpagina geschetst: Het in de vaart houden van de kleinere vachtschepen met een beperkte diepgang, maar vooral de ontwikkeling van nieuwe vrachtschepen met een laadcapaciteit van circa 800-1000 ton. Relatief kleine schepen met een lengte van circa 60-80 meter, een breedte van 6-7 meter en een vaardiepte van maximaal 150 centimeter. Om gelijk duurzaam door te pakken is het noodzakelijk de mogelijkheden van de voortstuwing met elektromotoren. In combinatie met de directe productie van zonne-energie aan boord door gebruik  te maken van speciaal daarvoor ontworpen dekluiken. Met de aanvulling van een flink accupakket aan boord zijn er ongetwijfeld mogelijkheden voor een modern nieuw type schip. Dergelijke vrachtschepen hebben in een aantal opzichten meer en eenvoudigere ontwikkelingsmogelijkheden als de zonneauto. De dekluiken met geïntegreerde zonnepanelen vormen een essentieel onderdeel. Met een optimaal gebruik van de vele vierkante meters aan oppervlak biedt dit onderdeel mogelijkheden om als belangrijke energiebron voor de voortstuwing van het schip te dienen.

Varen met recreatie(toer)boten tijdens lage waterstanden. Op de subpagina staan onder het kopje Recreatievaart een aantal aandachtspunten voor schippers van boten voor recreatief gebruik. 

Zie voor meer informatie:
*Lage waterstanden rivieren houden voorlopig aan
Tropische dagen, veel zonuren en droogte zomer 2022
>> Lage waterstanden rivieren
*Droogte en waterstanden Nederland 2018 – worden extreem lage waterstanden ‘normaal’?
>> Droogte en waterstanden grote rivieren Nederland 2018
 
 
Afbeelding invoegen
 
 

 De afgebeelde foto's zijn uit het jaar 2018
 

                                                               _____© hn - 24 augustus 2022 _____ 
 
 

Dijkversterking tussen Gorinchem en Waardenburg - verkeersomleidingen ook voor fietsers en voetgangers

De onderstaande informatie is (onder meer) van belang voor degenen die,
* als fietser of als wandelaar de rivierdijk tussen Gorinchem en Waardenburg willen gebruiken
* de Fietsroute Rivierengebied – Natuur- en Landschapsbeleving willen fietsen. Zie voor informatie over de fietstochten in het Rivierengebied in de omgeving van Gorinchem-Zaltbommel-Slot Loevestein-Woudrichem
 
De onderstaande informatie is in belangrijke mate gebaseerd op de gegevens die te vinden is op de website:                    -https://www.gralliantie.nl-.
 
Dijkversterkingsproject
De 23 kilometer dijk op de noordelijke oever langs de Boven Merwede en de Waal tussen Gorinchem en Waardenburg wordt de komende jaren versterkt. Op de zuidelijke oever, tussen Zaltbommel en Slot Loevestein en Woudrichem, vinden voor alle duidelijkheid geen grootschalige werkzaamheden plaats.
Na een lange voorbereidingstijd, duurt de uitvoeringsfase van dit grote dijkversterkingsproject een aantal jaren; van juni 2021 tot en met het jaar 2026.
Er wordt per dijkvak aan de versterking van de rivierdijk gewerkt. In juni 2021 wordt tegelijk gestart met een drietal dijkvakken. Het zijn de dijkvakken waar de werkzaamheden meerdere jaren en het langst zullen duren. De dijkvakken bevinden zich:
 
* tussen Vuren en Herwijnen
De veerpont tussen Vuren/Herwijnen-Brakel blijft bereikbaar!!
Het begin van het dijkvak dat in juni 2021 afgesloten wordt, ligt ongeveer halverwege Fort Vuren en de veerpont Brakel. Vanaf Gorinchem blijft Fort Vuren voorlopig zonder verkeersomleidingen bereikbaar. Evenals de veerdienst bij Fort Vuren, de veerpont tussen Fort Vuren en Slot Loevestein, Woudrichem en Gorinchem. In 2022 en daarna is de situatie anders. Zie voor de actuele informatie de website: -https://www.gralliantie.nl-.
 
* omgeving Crobsche Waard
* omgeving Tuil en Waardenburg
Deze dijkvakken worden voor al het doorgaande verkeer afgesloten, Ook voor fietsers en voetgangers. Alleen bouwverkeer is toegestaan. Er zijn verkeersomleidingen die aangegeven worden met borden.

De verkeersomleidingen staan voor gemotoriseerd verkeer en voor fietsers kort beschreven en op kaartjes ingetekend op de website:-https://www.gralliantie.nl-. Kijk hiervoor eerst op de Homepage van de website. 
Mogelijk zal er op de voor het verkeer open gebleven dijkvakken ook wat meer bouwverkeer rijden. Veel bouwmaterialen, grond en zand zullen wel via de rivieren aan- en afgevoerd worden. Hiervoor zijn een aantal speciale aanlegplaatsen gecreëerd. 

De verkeersomleidingen van de dijkvakken waar gewerkt wordt, volgen grotendeels de provinciale weg N830 - de Graaf Reinaldweg. Deze weg loopt grotendeels parallel aan de rivierdijk op een afstand van 100 tot ruim 500 meter.
De weg heeft een van de verkeersweg gescheiden, redelijk breed fietspad (hier en daar is het een soort smalle parallelweg). Enkele verkeerskruisingen zijn er bij de dorpen. Dit tracé van de provinciale weg strekt zich uit van Gorinchem tot en met Waardenburg. Fietsers (en voetgangers) kunnen in ieder geval via deze route van Gorinchem over de Martinus Nijhoffbrug naar Zaltbommel fietsen (wandelen); een afstand van circa 25 kilometer. De weg blijft toegankelijke verbindingen houden met, vanaf Gorinchem gezien:
* Fort Vuren en de aanlegplaats van de veerdienst van Riveer, Fort Vuren - Slot Loevestein - en eventueel verder naar Woudrichem en Gorinchem.
In juli en augustus vaart de veerboot regelmatig. Tijdens de de andere maanden van het jaar minder(alleen weekenden) of helemaal niet. Zie voor de veerdienst, de dienstregeling van Riveer!  
* De aanlegplaats van de veerpont Herwijnen - Brakel. Deze autoveerpont vaart alle dagen van de week en het hele jaar door. Zie voor de veerdienst, de dienstregeling van Riveer! 
* De brug over de Waal tussen Waardenburg en Zaltbommel - de Martinus Nijhoffbrug.  

Op de website -htpps://www.gralliantie.nl-. is uitgebreide informatie te vinden over het gehele dijkversterkingsproject. Voor een ieder die zich interesseert voor dergelijke dijkversterkingen en aanpassingen langs de rivieren is de website een rijke bron aan informatie De website zal naar verwachting ook actuele informatie blijven geven.

De dijkversterking Gorinchem-Waardenburg is onderdeel van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. In dit programma werken de waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken. 1300 kilometer dijken worden tot 2050 versterkt. Voor Waterschap Rivierenland gaat het om zo’n 400 kilometer. De dijkversterking Gorinchem-Waardenburg betreft het stuk dijk van de Dalemsewal in Gorinchem tot en met de kruising met de A2 bij Waardenburg (bij de brug over de Waal bij Zaltbommel). 

De oorspronkelijke tekst van 9 juni 2021 is op enkele plaatsen aangepast op 31 juli 2022.  Dezelfde tekst is tevens geplaatst op de webpagina Actueel 2022. 
 
Zie voor aanvullende informatie >> Alternatieve Fietsroutes Waal
Op deze afzonderlijke subpagina worden fietsroutes nauwkeurig beschreven. Daarnaast worden een tweetal alternatieve fietsroutes gegeven met een combinatie van een fietsroute langs de Linge en langs de zuidelijke oever van de Waal. Voor fietstochten in het rivierengebied in de omgeving van Gorinchem-Vuren-Zaltbommel-Slot Loevestein-Woudrichem heb je op deze fietsroutes zo goed als geen hinder van de werkzaamheden op de noordelijke oever van de Waal.   

                                                 _____ hn - 9 juni 2021, 31 juli en 6 augustus 2022 _____ 
 

 
Jaarwisseling 2021-2022
Van stevige nachtvorsten naar warmterecords


 Afbeelding invoegen
 
Afbeelding invoegen
 

Foto-impressie
 
Afbeelding invoegen
  Afbeelding invoegen

 
De foto's met de berijpte uiterwaarden na een stevige nachtvorst zijn genomen tijdens een vroege ochtendwandeling op woensdag 22 december 2021. Tijdens een wandeling van de veerboot in Woudrichem naar de veerboot in Sleeuwijk. De wandeling volgt dit keer grotendeels de dijk langs de Groesplaat - een uiterwaarden- en natuurgebied (een wandeling over de voor wandelaars toegankelijke Groesplaat is ook mogelijk; het is dan een wandeling zonder gemotoriseerd verkeer in een natuurgebied langs de Merwede). De temperatuur ligt een aantal graden onder nul en het zicht over de berijpte uiterwaarden zijn deze ochtend bijzonder. Het is een weertype dat een aantal dagen het weerbeeld bepaalde.

 
Afbeelding invoegen
  Afbeelding invoegen

 
Ongeveer een week later zijn de koude nachten en de frisse dagen veranderd in een een weertype met uitzonderlijke hoge waarden op de thermometer. Temperaturen van rond de 15 graden Celsius geven een aanzienlijk aantal warmterecords. Op de dagen rond Nieuwjaarsdag 2022 is het over het algemeen droog weer met zonnige perioden en met temperaturen die ver boven de gemiddelde waarden voor de tijd van het jaar liggen. Het is mooi wandelweer tijdens bijna lenteachtige weersomstandigheden.
De foto's zijn genomen op Nieuwjaarsdag 2022 vanaf het voetpad op de Altenawal. Van hier zijn er mooie vergezichten over de rivier en uiterwaarden richting Woudrichem en Slot Loevestein in noordoostelijke richting. In een meer zuidelijke richting zijn de vluchthaven met de veerboten en natuurgebied de Groesplaat aan de overkant van de rivier te zien. Molen de Hoop en het Dalempoortje zijn karakteristieke cultuurhistorische bouwwerken aan de kant van Gorinchem.
Het waterpeil in de Merwede is de afgelopen dagen aanzienlijk gestegen. Voornamelijk door een toegenomen afvoer van regen- en smeltwater.
 
Let op! Bij een wandeling over de Groesplaat is het belangrijk om rekening te houden met de waterstanden van de rivier. Veelal zullen deze zodanig zijn dat er zich geen problemen voordoen. Het kan echter ook voorkomen dat de waterstanden zo hoog zijn dat het uiterwaardengebied volloopt of op korte termijn vol zal lopen. Neem geen risico en laat je niet verrassen door een teveel aan rivierwater.
Omstandigheden waarbij de uiterwaarden vollopen doen zich de komende dagen ook voor. Door het het vele regen -en smeltwater stroomopwaarts staan de rivieren hoog. De kans dat de Groesplaat volloopt is niet uitgesloten. Er is dan (tijdelijk) geen wandeling over de Groesplaat te maken.
Degenen die meer willen weten over (stijgende) waterstanden: Zie voor meer en uitgebreide informatie de website van Rijkswaterstaat en/of NOS Teletekst pagina 720.
 
 
 
Afbeelding invoegen


  Afbeelding invoegen
Afbeelding invoegen

 
                                                        __________© hn - 3 en 5 januari 2022____________