FIETSEN LANGS VAARTEN EN RIVIERTJES
Boekje met routes voor fietstochten:Turfroute per Fiets
Meerdaagse Fietstochten langs Riviertjes en Vaarten
Op de omslag van het boekje "Turfroute per Fiets" staat de volgende informatie vermeld.
"De Turfroute in Friesland en de kop van Overijssel vormt het uitgangspunt voor een tweetal meerdaagse fietstochten. In een gebied waar eeuwenlang turfwinning een belangrijke rol speelde, fietst u langs riviertjes en kanalen en door authentieke dorpjes en buurtschappen. Het is een gebied met een gevarieerde natuur en veel cultuurhistorie. In dit boekje staan twee fietstochten beschreven. Met behulp van het knooppuntennetwerk voor fietsers is de route aangegeven. Het betreft de fietstochten De Noordelijke Ronde vanuit en naar Akkrum (circa 120 km; 3 trajecten) en De Zuidelijke Ronde vanuit en naar Ossenzijl (circa 90 km;2 trajecten). Informatie over campings, hotels, B&B’s, maar ook over de omgeving staat per traject vermeld. Indien gewenst biedt het boekje u voldoende mogelijkheden om zelf een indeling van de routes te maken en/of het te gebruiken als basis voor (aansluitende) dagtochten."
De route van De Noordelijk Ronde is eenvoudig in een tweetal dagtochten vanuit een standplaats in te delen. Standplaatsen in de omgeving van Gorredijk en Oldeberkoop zijn qua ligging gunstig. Tevens kan men tijdens dagtochten eventueel gebruik maken van de treinverbinding Wolvega-Heerenveen-Akkrum en vice versa.
De start- en aankomstplaatsen Akkrum en Ossenzijl zijn per auto via de snelweg en/of provinciale weg te bereiken. Per openbaar vervoer zijn deze plaatsen gemakkelijk met de trein te bereiken; Ossenzijl via het treinstation in Steenwijk of Wolvega en Akkrum heeft zelf een treinstation. Ze liggen op de treinverbinding tussen Amersfoort-Zwolle-Leeuwarden. Buiten de spitsuren kan de fiets mee in de trein. Andere plaatsen op de routes zoals Oldeberkoop (via Wolvega), Gorredijk (via Heerenveen) en Oudehaske (via Heerenveen), liggen niet zo ver van een treinstation.
De Noordelijke en De Zuidelijke Ronde worden in afzonderlijke gedeelten in het boekje beschreven. Voor beide ronden is de indeling als volgt. Eerst is er de korte beschrijving van de ronde. Hierna volgt een opsomming van de knooppunten. Aansluitend wordt een korte beschrijving van de route per (dag)traject aan de hand van de te volgen knooppunten gegeven. De tekst is geïllustreerd met foto’s. Informatie over campings en andere overnachtingsmogelijkheden op de routes is per traject weergegeven onder het kopje ‘voorzieningen e.d.’ Hierbij is ook andere bruikbare informatie vermeld, zoals informatie over natuurgebieden en musea in de regio. Daarnaast is onder ‘achtergrondinformatie’ allerlei informatie vermeld over plaatsen, riviertjes en kanalen op de route.
In het boekje is een overzichtskaartje met de rivieren, vaarten en kanalen, de plaatsen en de campings opgenomen.
Riviertjes, vaarten en kanalen
De diverse waterlopen in het gebied spelen een centrale rol op de fietstochten. Een groot deel van het aantal kilometers van de routes volgt de riviertjes en vaarten over de fietspaden langs het water. In de zomerperiode varen regelmatig pleziervaartuigen over de vaarwateren. Het schutten van de boten met de sluisjes is opmerkelijk.
Soms zijn er onverwachte gedeelten zoals bij de bovenloop van de Tjonger. Een glooiend landschap met een aantal bospercelen en enkele waterstroompjes.
Netwerk fietsknooppunten
De routes aan de hand van het netwerk met fietsknooppunten hebben een goede bewegwijzering. Bij de knooppunten staan de bekende borden met vermelding van het knooppunt en een kaart. Op een aantal plaatsen staan informatieborden met diverse wetenswaardigheden over het gebied of over een plaats. Deze borden staan bij de knooppunten of elders langs de route.
Bruggetjes en voet- en fietsveren
De bruggetjes waar men op de fiets gebruik van maakt zijn bijna niet te tellen. Het gaat om een aanzienlijk aantal overbruggingen over smalle en wat bredere wateren. Veelal zijn de kleine kunstwerken van hout. De brug over de Broeresloot overbrugt een aanzienlijke afstand tussen beide oevers. Een enkele keer zijn er beweegbare bruggen, bijvoorbeeld bij de Driewegsluis.
Soms dient gebruik gemaakt te worden van een voet- en fietsveer. Zo is er het zelfbedieningspontje tussen Nij Beets en Tijnje en het pontje over Het Deel ten zuidwesten van Akkrum.
Natuur en landschap
Natuur en landschap zijn belangrijk in het gebied. Enkele trajecten lopen door een natuurgebied, zoals in de Lindevallei. In de Tjongervallei is de uitkijktoren een opmerkelijk fenomeen. Vanaf de toren heeft men een wijds uitzicht over de Tjongervallei.
De seizoenen veranderen de natuur en de landschappen. Een fietstocht in het voorjaar is een andere ervaring dan bijvoorbeeld in de zomer.
Turfwinning en musea
Turfwinning speelde eeuwenlang een belangrijke rol in het gebied. De turfwinning is verleden tijd en de gevolgen ervan zijn heden ten dage minder makkelijk te herkennen. Toch zijn er een groot aantal punten die duiden op deze cultuurhistorie. De vaarten en kanalen met de sluisjes zijn gegraven en aangelegd voor de turfwinning en het transport van de turf. Voor de bevolking vormde de turf een belangrijke bestaansbron. Landschappen zijn door de turfwinning op een aantal plaatsen volledig veranderd.
Een duidelijk beeld van de ingrijpende rol die de turfwinning heeft gehad komt vooral bij een bezoek aan een museum in de regio naar voren.
_______________________________ © hn - 2013 _____________________________